Có thể bạn bị thương ở bàn chân hoặc chân, hoặc bạn đi không vững so với trước. Dù là lý do gì, bạn đều thấy cần có sự trợ giúp khi đi lại. Làm thế nào để bạn chọn và sử dụng đúng cách một dụng cụ.
Điều này có thể không dễ như bạn tưởng. Hiện nay trên thị trường có bán nhiều loại dụng cụ trợ giúp đi lại. Những dụng cụ này cần được điều chỉnh phù hợp với chiều cao của bạn. Và bạn cũng cần biết cách sử dụng đúng những dụng cụ đó.
Bác sỹ hoặc bác sĩ vật lý trị liệu có thể giới thiệu loại dụng cụ trợ giúp tốt nhất cho bạn. Dưới đây là những gợi ý giúp bạn lựa chọn và sử dụng an toàn 3 dụng cụ trợ giúp phổ biến.
Gậy
Khi mua gậy nên quan tâm tới:
-
Kiểu dáng: Nếu bạn cần sử dụng hàng ngày thì kiểu gậy truyền thống có phần tay cầm uốn cong không phải là lựa chọn tốt nhất. Chúng rất khó cầm nắm. Hiện có thể nhiều kiểu dáng và hình dạng tay cầm khác nhau. Chọn một loại mà bạn cảm thấy thoải mái nhất.
Gậy có 4 chân vững hơn so với gậy thẳng nhưng lại cồng kềnh khi sử dụng. Một cây gậy nhẹ sẽ ít là gánh nặng hơn so với một cây gậy nặng hơn. Cả hai loại gậy này đều giúp giảm bớt trọng lượng đè lên khớp hoặc chân bị đau.
-
Độ dài: Đi giầy, đứng thẳng, 2 tay duỗi thẳng áp sát hai bên sườn. Đầu gậy phải chạm vào nếp gấp cổ tay. Khi cầm gậy trong tư thế đứng, khuỷu tay cần gấp một góc 30o.
Gậy gỗ phải được cưa đúng độ dài. Gậy có thể điều chỉnh được phải kéo dài hoặc thu ngắn cho vừa.
-
Sử dụng: Cầm gậy ở tay đối diện với bên bị đau. Cây gậy và chân bị đau sẽ cần nhấc lên và hạ xuống cùng nhau.
Khung tập đi
Khi thử khung tập đi, nên nhớ:
-
Kiểu dáng: Nhìn chung, khung tập đi có bánh xe dễ điều khiển hơn khung mà bạn phải nhấc, trừ khi bạn đi trên thảm dầy hoặc trên nền mấp mô. Tuy nhiên, khung tập đi có bánh xe sẽ khó dừng nếu không có phanh. Khung có bánh xe đặc biệt quan trọng nếu bạn có vấn đề về thăng bằng hoặc hay ngã, nó cho phép dồn nhiều trọng lượng vào tay hơn là chân, điều này rất có ích nếu bạn bị yếu hoặc đau khớp. Nếu hay đi du lịch, nên tìm khung tập đi có thể gấp lại được.
-
Độ dài: Như với gậy, điều chỉnh khung tập đi tới độ cao phù hợp. Nói chung, khi duỗi tay dọc hai bên sườn, đầu của khung tập phải chạm vào nếp gấp cổ tay. Tăng chiều dài của khung có thể cải thiện độ an toàn nhưng lại khó sử dụng. Bác sỹ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu có thể giúp xác định độ dài nào là phù hợp với bạn.
-
Sử dụng: Để đi, đẩy khung tập đi lên phía trước một bước, sau đó bước vào trong, kéo theo chân bị thương hoặc bị yếu. Không nên thử leo cầu thang hoặc dùng thang cuốn với khung tập đi.
Nạng
Nạng, gồm cả nạng chuẩn và nạng cẳng tay - loại nạng có tay cầm ôm lấy phàn cằng tay - có tác dụng nâng đỡ tốt. Những người có sự phối hợp động tác tốt và phần thân trên khỏe thường dùng loại này. Một số điều cần quan tâm là:
-
Kiểu dáng: Chọn một cặp nạng có tay nắm thoải mái và có đệm dầy trên đầu nạng.
-
Độ dài: Nạng quá dài có thể chọc vào nách, gây áp lực lên các dây thần kinh. Chiều dài nạng thích hợp là phải luồn được 2 hoặc 3 ngón tay vào giữa nách và đầu nạng. Nâng cao hoặc hạ thấp tay nắm sao cho ngang bằng với hông và khuỷu tay hơi gấp.
-
Sử dụng: Tránh đưa nạng quá xa về phía trước khi bước nếu không nạng dễ bị trượt. Giữ đầu nạng cách người khoảng 15cm và mỗi bước khoảng 30cm. Không tựa vào đầu nạng khi đi hoặc đứng. Có thể áp dụng một số kiểu đi khác nhau bằng nạng. Bác sĩ vật lý trị liệu có thể tư vấn cho bạn loại phù hợp với nhu cầu.
Tay nắm và đầu
Dù là loại nào, dạng tay nắm có gờ thường dễ cầm trong thời gian dài hơn tay nắm tròn. Quấn vải quanh tay nắm quá nhỏ.
Đầu chống xuống đất có nhiều đường kính và kiểu dáng khác nhau. Đầu mềm, phẳng bám đất vững hơn đầu tròn. Có thể mua loại đầu mút đặc biệt để gắn vào đầu gậy khi đi trên tuyết và băng.
Không gắn lại đầu nạng. Nên thay đầu nạng khi chúng mòn. Hầu hết các nhà thuốc và một số cửa hàng bán dụng cụ gia đình có bán đầu nạng thay thế.
Đầu tư thời gian
Nếu bạn sẽ dùng dụng cụ chống trong một thời gian, nên đầu tư thời gian trong việc chọn kiểu dáng thích hợp và vừa với bạn. Có thể mua những dụng cụ chống này tại một số nhà thuốc và cửa hàng trang thiết bị y tế, hoặc cũng có thể đặt hàng từ ca ta lô chuyên ngành.
Về chi phí, những kiểu đắt tiền không nhất thiết sẽ tốt hơn những kiểu rẻ hơn.
